 |
www.shipman.fora.pl
MODELARSTWO SZKUTNICZE - kolekcje zeszytowe i inne
|
| Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
| Autor |
Wiadomość |
Karrex
Administrator
Dołączył: 27 Kwi 2019
Posty: 2374
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 1 raz
Ostrzeżeń: 0/5
Skąd: Gdynia
|
 Wysłany: Sob 23:00, 25 Maj 2019 Temat postu: Kabestan XVIII, pocz. XIX w. |
|
|
KABESTANY
Jak wiadomo [link widoczny dla zalogowanych] ewoluowały od prostej belki z kilkoma handszpakami do dwu, a nawet trzypoziomowych. Służyły m.in. do podnoszenia kotwic, ściągania okrętu z mielizn i wszelkiego rodzaju prac przy załadunku, wyładunku, prac pomocniczych.
Na [link widoczny dla zalogowanych] HMS Victory i Santisima Trinidad są po dwa dwupiętrowe kabestany (główny i pomocniczy).
Główny kabestan na HMS Victory obsługiwało 260 marynarzy (140 górną głowicę, 120 dolną, po 10 na handszpak). Na okrętach Royal Navy stosowano regułę, że długość handszpaka kabestanu powinna być z grubsza równa 1/3 maksymalnej szerokości okrętu. Na HMS Victory handszpaki miały długość 5,1 m.
Jeżeli robimy model pełnokadłubowy (Victory bez otwartej burty czy ST 1805) wykonanie kabestanów możemy sobie darować, gdyż nie będą widoczne (górna głowica jest na międzypokładzie, a dolna na dolnym pokładzie działowym).
Tym kolegom, dbającym o szczegóły, którzy robią model z otwartą burtą polecam wykonanie kabestanów, jest to dość dekoracyjny detal i niezbyt trudny do wykonania.
Przystępując do budowy kabestanów dobrze wiedzieć jak wyglądały. Kilka przykładów planów podwójnych kabestanów:
"Neptune" 1797, 98-działowy trójpokładowiec, drugiej rangi.
Opis elementów kabestanu dwupokładowca
Model kabestanu
HMS Victory
Producent Artesania Latina (a co za tym idzie i wydawca) sugerują wersję z otwartą burtą, ale oprócz schodni nie daje chyba nic, a jak widać na planie w wyciętych w naszym modelu sekcjach oprócz schodni znajduje się podwójny kabestan.
Kabestan:
[link widoczny dla zalogowanych]
Głowica górna (kabestan zapasowy) na międzypokładzie (Middle Deck).
[link widoczny dla zalogowanych]
Głowica dolna na dolnym pokładzie działowym (Lower Deck)
Otwory w głowicy, handszpaki
Przykład budowy górnej głowicy kabestanu:
Zobacz też:
» KOTWICE ŻAGLOWCÓW I WCZESNYCH PAROWCÓW
[link widoczny dla zalogowanych]
» [HMS Victory] Cut-away
[link widoczny dla zalogowanych]
» Kabestan liniowca
http://www.shipman.fora.pl/techniki-modelarskie,15/kabestan-liniowca,313.html#1467
Post został pochwalony 0 razy
|
|
| Powrót do góry |
|
 |
|
|
|
| Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
| Autor |
Wiadomość |
Karrex
Administrator
Dołączył: 27 Kwi 2019
Posty: 2374
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 1 raz
Ostrzeżeń: 0/5
Skąd: Gdynia
|
| Wysłany: Sob 23:29, 25 Maj 2019 Temat postu: Kabestan - cd. |
|
|
Model kabestanu HMS Victory pokazujący działanie kabestanu możemy zobaczyć na stronie
[link widoczny dla zalogowanych]
[link widoczny dla zalogowanych]
Jak widać na rysunku powyżej i na modelu poniżej do wyciągania liny kotwicznej (kotwicy) służyła cieńsza lina (messenger cable), która szła od kabestanu do słupków (roller) i wracała do kabestanu. W trakcie wyciągania kotwicy była wiązana linkami nippers do liny kotwicznej, która to przez luk (hatch to cable tier) schodziła pokład niżej do magazynu (cable tier).
[link widoczny dla zalogowanych]
[link widoczny dla zalogowanych]
[link widoczny dla zalogowanych]
[link widoczny dla zalogowanych]
W muzeum w Rochefort też można zobaczyć schemat jak i kabestany
[link widoczny dla zalogowanych]
[link widoczny dla zalogowanych]
(z archiwum Joli)
Post został pochwalony 0 razy
Ostatnio zmieniony przez Karrex dnia Śro 1:38, 23 Wrz 2020, w całości zmieniany 2 razy
|
|
| Powrót do góry |
|
|
| Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
| Autor |
Wiadomość |
Karrex
Administrator
Dołączył: 27 Kwi 2019
Posty: 2374
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 1 raz
Ostrzeżeń: 0/5
Skąd: Gdynia
|
| Wysłany: Śro 0:18, 23 Wrz 2020 Temat postu: |
|
|
Pytaniem na [link widoczny dla zalogowanych] (ralfee3) można doprecyzować proces podnoszenia kotwicy za pomocą kabestanu.
| ralfee3 napisał: | ...
Pytanie dotyczy działania kabestanu co przedstawia poniższy rysunek:
Rysunek przedstawia wybieranie kotwicy z prawej burty, o ile dobrze się orientuję, to kabestan jest blokowany tylko na obroty w jedną stronę, dlatego się zastanawiam jak wyglądałby ten rysunek, kiedy wybierana byłaby kotwica z lewej burty?
A drugie pytanie dotyczy w jaki sposób lina kotwiczna jest mocowana do liny transmisyjnej (messenger cable)?
Znalazłem takie zdjęcie, ale dalej tego do końca nie rozumiem (tutaj są liny mocowane do pokładu, ale one raczej nie służą do łączenia liny kotwicznej i transmisyjnej):
... |
Na pokładzie widać krótkie liny tzw. stoppers, które służyły do zablokowania liny kotwicznej przed obłożeniem jej na pachole (cable bitts). Stoppers miały również zapobiec wyślizgnięciu się liny kotwicznej z powrotem do wody i niepożądanemu zatopieniu kotwicy przed jej unieruchomieniem na burcie.
Tomek Aleksiński napisał:
...Czemu piszesz, że kabestan mógłby być obracany tylko w jedną stronę? Kierunek obracania kabestanu był wybierany przez dołączanie (czy odłączanie), tzw. "engage" odpowiednich "pawls" (zapadek kabestanu).
Kiedy zamierzano obracać kabestanem np. w kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zegara, do wyciągania liny z prawej strony (starboard side) - jak to jest na Twojej ilustracji, przysuwano lewą zapadkę do nacięć (ząbków) bębna i jednocześnie odsuwano odeń zapadkę prawą - wtedy umożliwiano obroty w tym kierunku, a jednocześnie blokowano samoczynne odkręcanie się kabestanu w przeciwnym kierunku. Przy wyciąganiu lewej kotwicy (wybieraniu lewej liny kotwicznej, sytuacja była odwrotna, t.j. jakby lustrzane odbicie w/w.
Tak było w przypadku kabestanu starszej odmiany - z zapadkami ustawianymi w płaszczyźnie poziomej.
W późniejszych odmianach kabestanów, te zapadki, zamiast być odsuwalnymi czy przysuwalnymi swymi końcami do bębna kabestanu, były ruchome w płaszczyźnie pionowej, tj. unoszone ku gorze czy opuszczane ku dołowi albo przestawiane na druga stronę, o 180 stopni aby zmienic kierunek rotacji kabestanu. Poniżej tych ich końców był pierścień metalowy pokarbowany takimi żeberkami, które stanowiły ową blokadę i na których opierały się końce w/w zapadek, uniemożliwiając odkręcenie się kabestanu. Na załączonej fotce jest właśnie taka sytuacja (żółte strzałki) w przypadku kabestanu na żaglowcu USS Constellation w Baltimore.
To tyle odnośnie funkcji kabestanu.
Po drugie: w wiekszych jednostkach, typu np. Victory itp. lina kotwiczna (tzw. cable) była zbyt gruba i sztywna by móc ją okręcać wokół bębna kabestanu. Do tego była przeważnie mokra i śliska od glonów, wodorostów i różnych skorupiaków porastających na niej, a więc trudna do manipulowania nią. Zamiast niej używano cieńszej liny zwanej messenger, którą chwilowo przywiązywano do odcinka liny kotwicznej (między hawse holes a kabestanem) krótszymi linkami zwanymi nippers. Do tej funkcji byli wyznaczeni specjalni marynarze nazywani identycznie - nippers albo nipper men. Tuż przy włazie (hatch to cable tier) dla liny kotwicznej była usytuowana inna grupa marynarzy którzy odwiązywali te cieńsze linki, by pozwolić grubej linie kotwicznej wnikać pod poklad, niżej , do specjalnego magazynu gdzie ta lina była składowana (cable tier). A lina messenger szła dalej i była okręcana na bębnie kabestanu. Po kilku okręceniach wokół bębna, jej przeciwległy bieg wracał ku dziobowi okrętu do rollers na kształt zamkniętego okręgu i powtarzał swa funkcje... Patrz wyżej.
Dobrze te funkcje wyjaśnia i ilustruje J. Boudriot w 4 tomie swej monografii o okręcie 74 działowym - jak to miało miejsce we flocie francuskiej. A John Harland w swej książce "Seamanship in the Age of Sail" robi to samo - w przypadku praktyk anglosaskich. Obie wersje w zasadzie nie różniły się od siebie, były wszak małe detale różniące obie praktyki, raczej nieistotne.
O tym dalej...
[link widoczny dla zalogowanych]
Skan 1 - pokazuje całość procesu. Z lewej lina kotwiczna (anchor cable) wnika do wnętrza kadłuba przez luk hawse holes na dziobie, po czym messenger jest tymczasowo przywiązywany doń.
Tu widać odrębność praktyk francuskich - messenger jest *moused*, czyli co jakiś odstęp są na nim "myszki" - zgrubienia pozwalające na mniejsze ześlizgiwanie się liny kotwicznej zeń. Strzałki pokazują kierunek ruchu messengera. Obok kabestanu widać te poziomo leżące "pawls", których końcówki zazębiają się w nacięciach wokół dolnej krawędzi kabestanu.
[link widoczny dla zalogowanych]
Skan 2 - przednia cześć kombo lina kotwiczna/messenger, z lewej burty związane razem za pomocą nippers. Tuż przed wniknięciem liny kotwicznej do luku i magazynu lin na niższym pokładzie, widać owe nippers usunięte.
J. Boudriot pisze tu, że w rysunku zrobił błąd -- nippers powinny być przywiązane z lewej strony myszek messengera raczej niż z prawej - jak pokazał na rysunku.
[link widoczny dla zalogowanych]
Skan 3 - widać porucznika marynarki z midshipmanem, nadzorujących całość procesu. Po drugiej stronie, stoi grupa marynarzy z chłopcami okrętowymi (boys) - podczas kręcenia kabestanem (niewidocznym tu) ci z prawej zawiązują nippers, a ci z lewej je odwiązują, by na czas lina okrętowa mogła zostać zeskładowana w swym magazynie na niższym pokładzie. Chłopcy okrętowi szybko przekazują odwiązane nippers przez nipper-men z lewej, grupie nipper-men z prawej strony kolejki by ci z kolei mogli je znów związać na czas wokół obu lin. W każdej chwili messenger musi być związany razem z liną kotwiczną za pomocą min. 6 nippers, by siła związania była wystarczająca na wyciąganie liny kotwicznej.
Cała akcja musi być przeprowadzana płynnie i wraz z przesuwającym się messengerem.
[link widoczny dla zalogowanych]
Skan 4 - Sytuacja gdy kotwica jest wyciągnięta z wody - widać linę kotwiczną wewnątrz kadłuba, okręconą wokół pachołów cable bitts. Nr. 1-4 pokazują krótsze odcinki lin zwane stoppers przymocowane jednym końcem do pokładu przez żelazne pierścienie, a drugi koniec jest przywiązany do liny kotwicznej, co wraz z okręceniem jej wokół cable bitts stanowi zabezpieczenie przed 'wyślizgnięciem się' ww. liny i zgubieniem kotwicy.
Ufff..... 
Mam nadzieje, że dalsze wyjaśnienia są już zbędne...
Post został pochwalony 0 razy
Ostatnio zmieniony przez Karrex dnia Śro 2:07, 23 Wrz 2020, w całości zmieniany 9 razy
|
|
| Powrót do góry |
|
|
|
|
Nie możesz pisać nowych tematów
Nie możesz odpowiadać w tematach
Nie możesz zmieniać swoich postów
Nie możesz usuwać swoich postów
Nie możesz głosować w ankietach
|
fora.pl - załóż własne forum dyskusyjne za darmo
Powered by phpBB © 2001, 2005 phpBB Group
|
FAQ
Szukaj
Użytkownicy
Grupy
Galerie
Rejestracja
Zaloguj się, by sprawdzić wiadomości
Zaloguj
